Όλο και δυσκολότερα βρίσκεις πια μια οικογένεια ή μια παρέα που να μην έχει αποχαιρετήσει κάποιον δικό της για το εξωτερικό. Ανταλλάζουν νέα στο Skype και σμίγουν Χριστούγεννα και καλοκαίρι. Στα μηνύματα τα ελληνικά μπλέκονται ασυναίσθητα με τα αγγλικά. Το νούμερο ένα εξαγόμενο «προϊόν» της «γερασμένης» Ελλάδας της κρίσης είναι οι νέοι πτυχιούχοι. Δημοσιογράφοι ανοίγουν ελληνικά εστιατόρια και θεατρολόγοι γίνονται καθαρίστριες. Ποιοι είναι οι νέοι Έλληνες μετανάστες και τι βρήκαν τελικά εκεί έξω
«Κοινό σημείο αναφοράς αυτών των νέων είναι η επιθυμία για επαγγελματική αποκατάσταση, η ανεργία και οι χαμηλοί μισθοί λόγω κρίσης, όμως παίζει ρόλο και η γενικότερη νοοτροπία στην Ελλάδα. Ο κόσμος που φεύγει, δε θέλει το πελατειακό σύστημα και την "ελληναράδικη" νοοτροπία. Τους απασχολεί να δουλέψουν στο αντικείμενό τους αλλά αν είναι να σπουδάσεις θεατρολογία για να δουλεύεις σερβιτόρα, καλύτερα στην Ολλανδία που θα 'χεις καλό μισθό και καλύτερη ασφάλιση. Ακόμα και η άνοδος της ακροδεξιάς τους ενοχλεί, χωρίς να είναι αριστεροί απαραίτητα.
» Ο άνθρωπος που μεταναστεύει περνά από πολλά στάδια. Στην αρχή θα ενθουσιαστεί με τα πάρκα και τις διαβάσεις αλλά μετά από λίγο θα αναζητήσει άλλα πράγματα. Αυτοί που πάνε σε βόρειες χώρες δεν αντέχουν εύκολα να ζουν χωρίς ήλιο και αυτό ακούγεται απλό αλλά είναι σημαντικό για την ψυχολογία» λέει ο κ.Σταμπουλόπουλος στο TPP.
«Μέχρι το 2011 είχαμε σιγή ασυρμάτου από τους πολιτικούς, εσκεμμένα γιατί θα χάλαγε το success story ότι όπου να' ναι βγαίνουμε από την κρίση και έρχεται η ανάπτυξη. Αν ταυτόχρονα, λες ότι οι νέοι επιστήμονες σου φεύγουνε, τότε ποιος θα είναι εκεί για την ανάπτυξη;» λέει ο κ.Σταμπουλόπουλος.
Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ εξήγγειλε ότι μέρος των χρημάτων από τις τηλεοπτικές άδειες, θα αξιοποιηθεί για την υλοποίηση ενός «φιλόδοξου προγράμματος με τίτλο "Γυρίζουμε Ελλάδα" που στόχο έχει να δώσει κίνητρα επιστροφής σε χιλιάδες νέους επιστήμονες που βρίσκονται στο εξωτερικό» αλλά ακόμα δεν γνωρίζουμε τίποτα παραπάνω για το εν λόγω σχέδιο.
«Δεν μπορείς να εμποδίσεις την κινητικότητα των ανθρώπων ούτε να έχεις στεγανά φυλετικών χαρακτηριστικών. Ο κόσμος αλλάζει. Πολλοί όμως από αυτούς τους μετανάστες θέλουν να γυρίσουν αλλά όσο περνάει ο καιρός τόσο πιο πολύ ενσωματώνονται στις καινούριες τους χώρες και δε θα ξεσπιτωθούν. Κανείς δε μας λέει τι κίνητρα θα δημιουργήσουν για να επιστρέψει αυτό το ανθρώπινο δυναμικό ή πώς θα αξιοποιηθεί από απόσταση. Δε θα γυρίσουν αν δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει και αν, για παράδειγμα, αλλάζει η φορολογική νομοθεσία κάθε φορά που αλλάζει υπουργός.
»Είναι πρόβλημα το να χαθεί αυτή η φουρνιά ανθρώπων για πάντα. Για να ανοικοδομήσεις τη χώρα πολιτισμικά, επιστημονικά, οικονομικά κλπ. χρειάζεσαι και αυτούς που έφυγαν και αυτούς που έμειναν» σύμφωνα με τον ιδρυτή του New Diaspora.
Πώς θα καταγράψουν άραγε οι ιστορικοί του μέλλοντος αυτούς τους νέους μετανάστες;
Παρά την έλλειψη επαρκούς καταγραφής των ποιοτικών στοιχείων τους λόγω της ελεύθερης μετακίνησης εντός της ΕΕ, το προφίλ τους φαίνεται να είναι ετερόκλητο και το ποσοστό αυτών που μεταναστεύουν όντας σε πολύ άσχημη κατάσταση εκτιμάται ότι δεν είναι -ακόμα τουλάχιστον- πολύ μεγάλο.
Με τα λόγια του κ.Σταμπουλόπουλου, «Ζούμε μια τεράστια προσφυγική κρίση που βλέπεις ανθρώπους να πνίγονται και φυσικά δεν είμαστε κάτι εξίσου δραματικό ούτε μπορούν να μπουν δίπλα-δίπλα αυτά τα δύο. Όμως και το "μετανάστης πολυτελείας" είναι άδικο γιατί υπάρχουν άνθρωποι που βούλιαξαν στην κατάθλιψη και έξω τελικά δεν ζουν κάποια μεγάλη ζωή όπου όλα είναι υπέροχα».
Η Γερμανία αποτελεί μακράν τον νούμερο ένα προορισμό του τρίτουμεταναστευτικού κύματος των Ελλήνων. Και ενώ μπορείς να διαβάσεις τα νέα στα ελληνικά στη Deutsche Welle ή να δεις στο Βερολίνο ένα γερμανικό θεατρικό με τίτλο «Οι Έλληνες», ταυτόχρονα νέες ανάγκες δημιουργούνται από την πλευρά των μεταναστών.
Ο 28χρονος ψυχολόγος, Κωνσταντής Νικολαΐδης, εργάζεται στη γερμανική πρωτεύουσα τα τελευταία τρία χρόνια, παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε μακροχρόνια ανέργους Γερμανούς πολίτες από 17-25 χρόνων και σε ανήλικους ασυνόδευτους πρόσφυγες. Τον Ιανουάριο του 2015, όμως, συνειδητοποίησε ότι γεννιόταν η ανάγκη για παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και σε ελληνόφωνους, ανασφάλιστους μετανάστες.
«Ένα βράδυ σε μια πολιτική εκδήλωση, μια φίλη μού μίλησε για μια νέα ελληνίδα μετανάστρια στο Βερολίνο η οποία δεν ένιωθε καλά ψυχολογικά και λόγω του ότι ήταν ανασφάλιστη δεν μπορούσε να ζητήσει βοήθεια από ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες. Δε μιλούσε ούτε καλά αγγλικά ούτε γερμανικά και όλοι είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά. Το συζήτησα με μια συνάδελφο και αποφασίσαμε να αναλάβουμε δράση. Η ελληνική κοινότητα μάς παραχώρησε μια αποθήκη που τη μετατρέψαμε σε ένα ωραίο δωματιάκι και μια τηλεφωνική γραμμή. Έτσι ξεκινήσαμε εθελοντικά την Ομάδα Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης (Ο.Ψ.Υ.) το Μάιο του 2015, με έμπνευσή μας τα κοινωνικά ιατρεία στην Ελλάδα» εξηγεί στο TPP ο κ. Νικολαΐδης.
Οι λόγοι που οδηγούν τους νέους μετανάστες στο να ζητήσουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη είναι «οι λόγοι που έχουμε όλοι οι άνθρωποι όταν αντιμετωπίζουμε μια κρίση ζωής είτε αυτή οφείλεται στη μετανάστευση είτε στη φυγή προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Η μετανάστευση σε αποκόπτει από τα κοινωνικά δίκτυα που είχες στον τόπο σου, δεν έχεις τα αποθέματα του μοιράσματος και πολλοί κλείνονται στον εαυτό τους, αν και τα αιτήματα που δεχόμαστε δεν είναι πολλά.
»Στόχος μας ήταν να καλύψουμε το ζήτημα βραχυπρόθεσμα, να ενδυναμώσουμε τον κόσμο και να το αναδείξουμε ώστε να ασκήσουμε πίεση για να αναλάβουν οι αρμόδιες αρχές» διευκρινίζει ο ψυχολόγος.
Στη Γερμανία, αν είσαι ασφαλισμένος δικαιούσαι δωρεάν ψυχοθεραπεία. Οπότε, αν κάποιος είναι ασφαλισμένος, η Ο.Ψ.Υ. τον παραπέμπει σε ελληνόφωνους ψυχοθεραπευτές στη Γερμανία ενώ αν κάποιος είναι ανασφάλιστος τον αναλαμβάνει και ταυτόχρονα τον παραπέμπει για δωρεάν νομική συμβουλευτική ώστε να μάθει πώς θα μεταφέρει την ασφάλισή του από την Ελλάδα στη Γερμανία.
Ο 34χρονος Γρηγόρης Κρυστάλης, πριν 4,5 χρόνια πήρε μια βαλίτσα, έβαλε μέσα λίγα ρούχα και το πτυχίο του στη Μηχανολογία και λόγω της κρίσης στην Ελλάδα μετακόμισε στο Βερολίνο, άγνωστος μεταξύ αγνώστων, χωρίς να ξέρει ούτε μια λέξη στα γερμανικά. Το μόνο που ήξερε ήταν ότι στη Γερμανία είχε ελπίδες να βρει δουλειά ως μηχανικός.
Όσο ζούσε στη Θεσσαλονίκη δούλευε ως τεχνίτης σε γερμανική εταιρία, καθηγητής σε σχολή του ΟΑΕΔ και τα σαββατοκύριακα και στο ρεπό του δούλευε και ως ταξιτζής. Πριν φύγει για τη Γερμανία έψαχνε ήδη δουλειά μέσω μέσω agency για εύρεση εργασίας στο εξωτερικό και με «πολύ γκουγκλάρισμα».
Μόλις έφτασε, ξεκίνησε να μαθαίνει τη γλώσσα στα «σχολεία του λαού» (volkshochschule) με τις δυσκολίες προσαρμογής να είναι αρκετές. Γράφτηκε στο job centre (αντίστοιχος ΟΑΕΔ) ως άνεργος, μέσω του οποίου έκανε δωρεάν μετεκπαίδευση στο 3D design και αργότερα βρήκε δουλειά σε αυτόν τον κλάδο. Στο job centre άλλοτε του φέρονταν με σεβασμό και άλλοτε άκουγε υποτιμητικά σχόλια, όπως «τι ήρθες τώρα από την Ελλάδα να κάνεις εδώ;».
«Στα job centre μιλάνε μόνο γερμανικά και έχουν δυσκολέψει τις προϋποθέσεις για τα επιδόματα ώστε να σε απωθήσουν. Οργανώνονται διαμαρτυρίες για αυτό και εμείς έχουμε μια Επιτροπή Αγώνα διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες για ανέργους και εργαζόμενους νέους μετανάστες. Επιπλέον, για να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό, αν δε μιλάς γερμανικά χρειάζεσαι επίσημο μεταφραστή. Εγώ μέχρι να μάθω τη γλώσσα δούλευα ως part-time σοφέρ μιας Ρουμάνας καθηγήτριας πανεπιστημίου με 8,5 ευρώ την ώρα» λέει στο TPP.
Ο Γρηγόρης κάνει αρκετά παρέα με Έλληνες και πολλές δουλειές βρίσκονται από στόμα σε στόμα μεταξύ τους. «Πολλοί πτυχιούχοι έρχονται διατεθειμένοι να κάνουν λάντζα. Το άσχημο είναι ότι έρχονται οικογένειες που δε μιλάνε γερμανικά και αναγκαστικά εργάζονται σε ελληνικά εστιατόρια όπου συχνά τους κακομεταχειρίζονται και τους εκμεταλλεύονται.»
Η πιο δύσκολη στιγμή ήταν όταν με πολύ λίγα χρήματα στο πορτοφόλι του έψαχνε για σπίτι. «Εδώ για να νοικιάσεις σπίτι, πρέπει να σε δεχτεί ο σπιτονοικοκύρης, ο οποίος κοιτάζει το εισόδημά σου» εξηγεί. Τώρα ζει λίγο πιο έξω από το Βερολίνο, όπου τα ενοίκια είναι πιο φτηνά, πάει για τρέξιμο στο πάρκο και απολαμβάνει να τρώει στις τούρκικες ταβέρνες της γειτονιάς του.
Οι θείοι τού Γρηγόρη πήγαν μετανάστες το '70 στη Γερμανία και δούλευαν ως εργάτες σε εργοστάσια ρούχων. «Δεν το φανταζόμουν ποτέ ότι θα κατέληγα κι εγώ εδώ» λέει στο TPP, συμπληρώνοντας ότι: «Το συναίσθημα μου λέει να γυρίσω στην Ελλάδα αλλά αν το δω λογικά είναι απαγορευτικό. Ένας μικρός μισθός και μια «στενή» ζωή χωρίς ανεξαρτησία. Αλλά κι εδώ ήρθαμε σχεδόν με τη βία. Στην ουσία μας διώξανε».
«Το όνειρό μου ήταν να γίνω δημοσιογράφος. Σπούδασα σε ιδιωτική σχολή και δούλεψα για οκτώ χρόνια, στον ΑΝΤ1 και μετά στο STAR. Ήμουν 12 ώρες στο πόδι αλλά δεν έβλεπα καμία προοπτική εξέλιξης και ίσα-ίσα έβγαζα τα έξοδά μου. Έφυγα με εθελουσία και ήρθα στο Λονδίνο χωρίς να έχω κανέναν εδώ και χωρίς να ξέρω πού πάω. Απλά τα μάζεψα και έφυγα.»
Ο 29χρονος Θάνος Κατσαρός διεκδίκησε να υλοποιήσει το όνειρό του στην καινούρια του χώρα, χτυπώντας πόρτες διεθνών τηλεοπτικών καναλιών αλλά οι δυσκολίες με την ξένη γλώσσα και η επιτακτική ανάγκη για εργασία, τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει οριστικά τη δημοσιογραφία.
«Μοιραζόμουν το ίδιο δωμάτιο με άλλα δύο άτομα, καταπιεζόμουν, έστελνα κυριολεκτικά εκατό βιογραφικά τη μέρα αλλά δεν τα παράτησα. Ήμουν έτοιμος να κάνω οποιαδήποτε δουλειά. Σύντομα με προσέλαβαν σε μια αλυσίδα καφέ. Οι συνάδελφοί μου ήταν Ιταλοί, Πορτογάλοι, όλοι πτυχιούχοι που άφησαν τη χώρα τους λόγω της κρίσης. Μετά από έξι μήνες έγινα manager αλλά δούλεψα σκληρά γι' αυτό. Τουλάχιστον στην Αγγλία είναι πιο αξιοκρατικά από την Ελλάδα» λέει στο TPP.
Ο επόμενος στόχος που έθεσε ήταν να κάνει «κάτι δικό του» και τα κατάφερε. Σήμερα καμαρώνει έξω από το πρώτο εστιατόριο με ελληνική και μεσογειακή κουζίνα στο Swindon (μια ώρα έξω από το Λονδίνο), το οποίο άνοιξε πρόσφατα μαζί με τον ξάδερφό του, ο οποίος μετανάστευσε από την Κω με τη γυναίκα του και τα παιδιά του.
Ενώ ετοιμάζει το μενού της ημέρας, ο Θάνος λέει στο TPP: «Ζοριστήκαμε, δανειστήκαμε αλλά τα καταφέραμε. Τώρα δουλεύουμε εννιά άτομα σε οικογενειακό κλίμα. Δεν το είχα φανταστεί ποτέ στη ζωή μου αυτό. Πριν την Αγγλία ούτε καν είχα ταξιδέψει. Αν είχα μείνει στην Ελλάδα νομίζω ότι θα ήμουν άνεργος ή θα έπαιρνα 600 ευρώ για να δουλεύω 12 ώρες τη μέρα.
»Όσο για το Brexit υπάρχει ψυχραιμία. Ρατσισμό δεν έχω βιώσει πέρα από κάποια πειράγματα ότι οι Έλληνες δεν πληρώνουμε την εφορία μας.
»Δε νομίζω ότι θα επιστρέψω στην Ελλάδα. Είχα πει στον εαυτό μου, "ήρθες και θα κάνεις τα πάντα για να πετύχεις" και πιστεύω ότι άξιζε το ρίσκο και τις δυσκολίες».
Η Ιωάννα Μ. σπούδασε Εμπορία και Διαφήμιση στη Θεσσαλονίκη και έπειτα φοίτησε σε ιδιωτική σχολή για fashion styling. Εργαζόταν σε καφέ, σε εταιρία διοργάνωσης fashion events και για λίγο στο ραδιόφωνο. Συχνά, όμως, δε λάμβανε τα δεδουλευμένα της και χρειαζόταν να καταφεύγει σε δικηγόρους για να τα απαιτήσει.
Η επιθυμία της για μεταπτυχιακές σπουδές την οδήγησε να βγάλει το 2011 εισιτήριο για το Μάντσεστερ και τελικά την κράτησε εκεί η όρεξή της να γνωρίσει διαφορετικές κουλτούρες καθώς και οι κακές εμπειρίες που είχε αποκομίσει από τον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα.
Δούλευε εθελοντικά για να αποκτήσει περισσότερη εμπειρία στο αντικείμενό της και στο μπαρ ενός ξενοδοχείου για τα προς το ζην. Όταν αποφάσισε να μετακομίσει στο Λονδίνο, τα πράγματα ήταν πολύ πιο δύσκολα απ' ό,τι τα είχε φανταστεί.
«Ο ανταγωνισμός ήταν τεράστιος. Χρειάστηκε να συνεχίσω να δουλεύω εθελοντικά και να μπω για οκτώ μήνες στο ταμείο ανεργίας όπου έπαιρνα 70 λίρες τη βδομάδα και έπρεπε να παρουσιάζομαι κάθε δυο βδομάδες στο job centre. Η οικονομική βοήθεια ήταν σημαντική γιατί το Λονδίνο είναι πολύ ακριβή πόλη αλλά στην ουσία δε με βοήθησαν να βρω δουλειά. Τότε μου πέρασε από το μυαλό να γυρίσω στην Ελλάδα αλλά το πάλεψα» λέει στο TPP.
Η 29χρονη Ιωάννα σήμερα κάνει τελικά αυτό που αγαπάει. Εργάζεται σε καλλιτεχνικά φεστιβάλ και πριν ένα χρόνο άνοιξε μαζί με μια Κολομβιανή φωτογράφο τη δική της online εταιρία για arts marketing και visual communication. «Δεν υπήρχε γραφειοκρατία. Χρειάστηκε μόνο να συμπληρώσουμε μια αίτηση online και να ταχυδρομήσουμε τα χαρτιά μαζί με 45 λίρες. Μετά από δέκα μέρες είχαμε τον αριθμό μητρώου και ξεκινήσαμε επίσημα» εξηγεί.
«Μου λείπει ο ήλιος, οι παρέες μου, η θάλασσα. Όταν οι άλλοι ξεκινάνε τα μπάνια, εμείς φοράμε παλτό αλλά τώρα η ζωή μου είναι εδώ. Χαίρομαι πολύ που βλέπω νέους να μένουν στην Ελλάδα και να δημιουργούν. Αν κάποιος μπορεί να βρει λύσεις εκεί, καλό είναι να παραμείνει. Εγώ ονειρεύομαι να επιστρέψω αν και μου φαίνονται παράλογα αυτά που απαιτούνται για να ξεκινήσεις κάτι δικό σου, ειδικά για έναν νέο που δεν έχει κεφάλαιο.»
Η 30χρονη Ηρώ Καρρά, εδώ και δύο χρόνια αποκαλεί «σπίτι της» την Ολλανδία. Τελείωσε Θεατρολογία στην Αθήνα και τη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών ενώ από την πρώτη της μέρα ως φοιτήτρια εργαζόταν σε καφετέριες, ως κλόουν και σε άλλες «άσχετες» δουλειές. Το πάθος της ήταν το θέατρο αλλά δυστυχώς, η δουλειά εκεί δεν της έδωσε ποτέ έσοδα.
Τζένη Τσιροπούλου
Φωτογραφία: Ψηφιακό έργο βασισμένο σε φωτογραφία του Andrea Bonetti
Νέοι, πτυχιούχοι και απογοητευμένοι από την πολιτική και την οικονομία είναι το σχεδόν μισό εκατομμύριο Ελλήνων που, με αφετηρία το 2008 μέχρι σήμερα, έκλεισαν εισιτήρια χωρίς επιστροφή κυρίως για άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης -κυρίως Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο- προς αναζήτηση καλύτερων εργασιακών συνθηκών και διαβίωσης. Σε έρευνα του Hellenic Observatory του LSE, αναφέρεται ότι οι Έλληνες ήταν από τους πιο «δυσκίνητους» Ευρωπαίους και μαζί με τους Ιταλούς, αυτοί που το 2009 εκδήλωναν την ελάχιστη διάθεση να μετακινηθούν για εργασία στο εξωτερικό. Τα πράγματα όμως έμελλε να αλλάξουν πολύ σύντομα. Το 2014, πάνω από ένας στους τρεις δήλωνε πρόθυμος να μεταναστεύσει.
Ο Νικόλαος Σταμπουλόπουλος είναι σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, ο οποίος ζούσε στην Ολλανδία και από το 2011 έβλεπε με τα ίδια του τα μάτια κάθε βδομάδα τους Έλληνες που έφταναν εκεί να πληθαίνουν. Έτσι, ίδρυσε την πλατφόρμαNew Diaspora με σκοπό τη συμμετοχική καταγραφή του φαινομένου μέσα από την προσωπική αφήγηση του κάθε μετανάστη.
Φωτογραφία: Ψηφιακό έργο βασισμένο σε φωτογραφία του Andrea Bonetti
Νέοι, πτυχιούχοι και απογοητευμένοι από την πολιτική και την οικονομία είναι το σχεδόν μισό εκατομμύριο Ελλήνων που, με αφετηρία το 2008 μέχρι σήμερα, έκλεισαν εισιτήρια χωρίς επιστροφή κυρίως για άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης -κυρίως Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο- προς αναζήτηση καλύτερων εργασιακών συνθηκών και διαβίωσης. Σε έρευνα του Hellenic Observatory του LSE, αναφέρεται ότι οι Έλληνες ήταν από τους πιο «δυσκίνητους» Ευρωπαίους και μαζί με τους Ιταλούς, αυτοί που το 2009 εκδήλωναν την ελάχιστη διάθεση να μετακινηθούν για εργασία στο εξωτερικό. Τα πράγματα όμως έμελλε να αλλάξουν πολύ σύντομα. Το 2014, πάνω από ένας στους τρεις δήλωνε πρόθυμος να μεταναστεύσει.
Ο Νικόλαος Σταμπουλόπουλος είναι σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, ο οποίος ζούσε στην Ολλανδία και από το 2011 έβλεπε με τα ίδια του τα μάτια κάθε βδομάδα τους Έλληνες που έφταναν εκεί να πληθαίνουν. Έτσι, ίδρυσε την πλατφόρμαNew Diaspora με σκοπό τη συμμετοχική καταγραφή του φαινομένου μέσα από την προσωπική αφήγηση του κάθε μετανάστη.
Οι Έλληνες που μετανάστευσαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της κρίσης με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού (2010-2016). Ινφογράφημα από το TPP - Πηγή: newdiaspora.com
» Ο άνθρωπος που μεταναστεύει περνά από πολλά στάδια. Στην αρχή θα ενθουσιαστεί με τα πάρκα και τις διαβάσεις αλλά μετά από λίγο θα αναζητήσει άλλα πράγματα. Αυτοί που πάνε σε βόρειες χώρες δεν αντέχουν εύκολα να ζουν χωρίς ήλιο και αυτό ακούγεται απλό αλλά είναι σημαντικό για την ψυχολογία» λέει ο κ.Σταμπουλόπουλος στο TPP.
Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού;
Αυτοί που πάνε σε βόρειες χώρες δεν αντέχουν εύκολα να ζουν χωρίς ήλιο και αυτό ακούγεται απλό αλλά είναι σημαντικό για την ψυχολογία.
Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ εξήγγειλε ότι μέρος των χρημάτων από τις τηλεοπτικές άδειες, θα αξιοποιηθεί για την υλοποίηση ενός «φιλόδοξου προγράμματος με τίτλο "Γυρίζουμε Ελλάδα" που στόχο έχει να δώσει κίνητρα επιστροφής σε χιλιάδες νέους επιστήμονες που βρίσκονται στο εξωτερικό» αλλά ακόμα δεν γνωρίζουμε τίποτα παραπάνω για το εν λόγω σχέδιο.
«Δεν μπορείς να εμποδίσεις την κινητικότητα των ανθρώπων ούτε να έχεις στεγανά φυλετικών χαρακτηριστικών. Ο κόσμος αλλάζει. Πολλοί όμως από αυτούς τους μετανάστες θέλουν να γυρίσουν αλλά όσο περνάει ο καιρός τόσο πιο πολύ ενσωματώνονται στις καινούριες τους χώρες και δε θα ξεσπιτωθούν. Κανείς δε μας λέει τι κίνητρα θα δημιουργήσουν για να επιστρέψει αυτό το ανθρώπινο δυναμικό ή πώς θα αξιοποιηθεί από απόσταση. Δε θα γυρίσουν αν δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει και αν, για παράδειγμα, αλλάζει η φορολογική νομοθεσία κάθε φορά που αλλάζει υπουργός.
»Είναι πρόβλημα το να χαθεί αυτή η φουρνιά ανθρώπων για πάντα. Για να ανοικοδομήσεις τη χώρα πολιτισμικά, επιστημονικά, οικονομικά κλπ. χρειάζεσαι και αυτούς που έφυγαν και αυτούς που έμειναν» σύμφωνα με τον ιδρυτή του New Diaspora.
Μετανάστες πολυτελείας;
Πώς θα καταγράψουν άραγε οι ιστορικοί του μέλλοντος αυτούς τους νέους μετανάστες;
Παρά την έλλειψη επαρκούς καταγραφής των ποιοτικών στοιχείων τους λόγω της ελεύθερης μετακίνησης εντός της ΕΕ, το προφίλ τους φαίνεται να είναι ετερόκλητο και το ποσοστό αυτών που μεταναστεύουν όντας σε πολύ άσχημη κατάσταση εκτιμάται ότι δεν είναι -ακόμα τουλάχιστον- πολύ μεγάλο.
Με τα λόγια του κ.Σταμπουλόπουλου, «Ζούμε μια τεράστια προσφυγική κρίση που βλέπεις ανθρώπους να πνίγονται και φυσικά δεν είμαστε κάτι εξίσου δραματικό ούτε μπορούν να μπουν δίπλα-δίπλα αυτά τα δύο. Όμως και το "μετανάστης πολυτελείας" είναι άδικο γιατί υπάρχουν άνθρωποι που βούλιαξαν στην κατάθλιψη και έξω τελικά δεν ζουν κάποια μεγάλη ζωή όπου όλα είναι υπέροχα».
Ανάγκη για ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε έλληνες μετανάστες στη Γερμανία
Η Γερμανία αποτελεί μακράν τον νούμερο ένα προορισμό του τρίτουμεταναστευτικού κύματος των Ελλήνων. Και ενώ μπορείς να διαβάσεις τα νέα στα ελληνικά στη Deutsche Welle ή να δεις στο Βερολίνο ένα γερμανικό θεατρικό με τίτλο «Οι Έλληνες», ταυτόχρονα νέες ανάγκες δημιουργούνται από την πλευρά των μεταναστών.
Ο 28χρονος ψυχολόγος, Κωνσταντής Νικολαΐδης, εργάζεται στη γερμανική πρωτεύουσα τα τελευταία τρία χρόνια, παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε μακροχρόνια ανέργους Γερμανούς πολίτες από 17-25 χρόνων και σε ανήλικους ασυνόδευτους πρόσφυγες. Τον Ιανουάριο του 2015, όμως, συνειδητοποίησε ότι γεννιόταν η ανάγκη για παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και σε ελληνόφωνους, ανασφάλιστους μετανάστες.
Η μετανάστευση σε αποκόπτει από τα κοινωνικά δίκτυα που είχες στον τόπο σου
Οι λόγοι που οδηγούν τους νέους μετανάστες στο να ζητήσουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη είναι «οι λόγοι που έχουμε όλοι οι άνθρωποι όταν αντιμετωπίζουμε μια κρίση ζωής είτε αυτή οφείλεται στη μετανάστευση είτε στη φυγή προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Η μετανάστευση σε αποκόπτει από τα κοινωνικά δίκτυα που είχες στον τόπο σου, δεν έχεις τα αποθέματα του μοιράσματος και πολλοί κλείνονται στον εαυτό τους, αν και τα αιτήματα που δεχόμαστε δεν είναι πολλά.
»Στόχος μας ήταν να καλύψουμε το ζήτημα βραχυπρόθεσμα, να ενδυναμώσουμε τον κόσμο και να το αναδείξουμε ώστε να ασκήσουμε πίεση για να αναλάβουν οι αρμόδιες αρχές» διευκρινίζει ο ψυχολόγος.
Στη Γερμανία, αν είσαι ασφαλισμένος δικαιούσαι δωρεάν ψυχοθεραπεία. Οπότε, αν κάποιος είναι ασφαλισμένος, η Ο.Ψ.Υ. τον παραπέμπει σε ελληνόφωνους ψυχοθεραπευτές στη Γερμανία ενώ αν κάποιος είναι ανασφάλιστος τον αναλαμβάνει και ταυτόχρονα τον παραπέμπει για δωρεάν νομική συμβουλευτική ώστε να μάθει πώς θα μεταφέρει την ασφάλισή του από την Ελλάδα στη Γερμανία.
Η μετανάστευση είχε τις δικές της ιστορίες
Από θείους γκασταρμπάιτερ, στη μετανάστευση με πτυχία και γκουγκλάρισμα
Ο 34χρονος Γρηγόρης Κρυστάλης, πριν 4,5 χρόνια πήρε μια βαλίτσα, έβαλε μέσα λίγα ρούχα και το πτυχίο του στη Μηχανολογία και λόγω της κρίσης στην Ελλάδα μετακόμισε στο Βερολίνο, άγνωστος μεταξύ αγνώστων, χωρίς να ξέρει ούτε μια λέξη στα γερμανικά. Το μόνο που ήξερε ήταν ότι στη Γερμανία είχε ελπίδες να βρει δουλειά ως μηχανικός.
Ο 34χρονος Γρηγόρης Κρυστάλης δούλευε ως τεχνίτης σε γερμανική εταιρία, καθηγητής σε σχολή του ΟΑΕΔ και τα σαββατοκύριακα και στο ρεπό του δούλευε και ως ταξιτζής
Μόλις έφτασε, ξεκίνησε να μαθαίνει τη γλώσσα στα «σχολεία του λαού» (volkshochschule) με τις δυσκολίες προσαρμογής να είναι αρκετές. Γράφτηκε στο job centre (αντίστοιχος ΟΑΕΔ) ως άνεργος, μέσω του οποίου έκανε δωρεάν μετεκπαίδευση στο 3D design και αργότερα βρήκε δουλειά σε αυτόν τον κλάδο. Στο job centre άλλοτε του φέρονταν με σεβασμό και άλλοτε άκουγε υποτιμητικά σχόλια, όπως «τι ήρθες τώρα από την Ελλάδα να κάνεις εδώ;».
«Στα job centre μιλάνε μόνο γερμανικά και έχουν δυσκολέψει τις προϋποθέσεις για τα επιδόματα ώστε να σε απωθήσουν. Οργανώνονται διαμαρτυρίες για αυτό και εμείς έχουμε μια Επιτροπή Αγώνα διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες για ανέργους και εργαζόμενους νέους μετανάστες. Επιπλέον, για να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό, αν δε μιλάς γερμανικά χρειάζεσαι επίσημο μεταφραστή. Εγώ μέχρι να μάθω τη γλώσσα δούλευα ως part-time σοφέρ μιας Ρουμάνας καθηγήτριας πανεπιστημίου με 8,5 ευρώ την ώρα» λέει στο TPP.
Ο Γρηγόρης κάνει αρκετά παρέα με Έλληνες και πολλές δουλειές βρίσκονται από στόμα σε στόμα μεταξύ τους. «Πολλοί πτυχιούχοι έρχονται διατεθειμένοι να κάνουν λάντζα. Το άσχημο είναι ότι έρχονται οικογένειες που δε μιλάνε γερμανικά και αναγκαστικά εργάζονται σε ελληνικά εστιατόρια όπου συχνά τους κακομεταχειρίζονται και τους εκμεταλλεύονται.»
Η πιο δύσκολη στιγμή ήταν όταν με πολύ λίγα χρήματα στο πορτοφόλι του έψαχνε για σπίτι. «Εδώ για να νοικιάσεις σπίτι, πρέπει να σε δεχτεί ο σπιτονοικοκύρης, ο οποίος κοιτάζει το εισόδημά σου» εξηγεί. Τώρα ζει λίγο πιο έξω από το Βερολίνο, όπου τα ενοίκια είναι πιο φτηνά, πάει για τρέξιμο στο πάρκο και απολαμβάνει να τρώει στις τούρκικες ταβέρνες της γειτονιάς του.
Οι θείοι τού Γρηγόρη πήγαν μετανάστες το '70 στη Γερμανία και δούλευαν ως εργάτες σε εργοστάσια ρούχων. «Δεν το φανταζόμουν ποτέ ότι θα κατέληγα κι εγώ εδώ» λέει στο TPP, συμπληρώνοντας ότι: «Το συναίσθημα μου λέει να γυρίσω στην Ελλάδα αλλά αν το δω λογικά είναι απαγορευτικό. Ένας μικρός μισθός και μια «στενή» ζωή χωρίς ανεξαρτησία. Αλλά κι εδώ ήρθαμε σχεδόν με τη βία. Στην ουσία μας διώξανε».
Τα tips του Γρηγόρη για τη Γερμανία:
Από τα τηλεοπτικά στούντιο στην ελληνική κουζίνα
«Το όνειρό μου ήταν να γίνω δημοσιογράφος. Σπούδασα σε ιδιωτική σχολή και δούλεψα για οκτώ χρόνια, στον ΑΝΤ1 και μετά στο STAR. Ήμουν 12 ώρες στο πόδι αλλά δεν έβλεπα καμία προοπτική εξέλιξης και ίσα-ίσα έβγαζα τα έξοδά μου. Έφυγα με εθελουσία και ήρθα στο Λονδίνο χωρίς να έχω κανέναν εδώ και χωρίς να ξέρω πού πάω. Απλά τα μάζεψα και έφυγα.»
Μοιραζόμουν το ίδιο δωμάτιο με άλλα δύο άτομα, καταπιεζόμουν, έστελνα κυριολεκτικά εκατό βιογραφικά τη μέρα αλλά δεν τα παράτησα
Ο 29χρονος Θάνος Κατσαρός διεκδίκησε να υλοποιήσει το όνειρό του στην καινούρια του χώρα, χτυπώντας πόρτες διεθνών τηλεοπτικών καναλιών αλλά οι δυσκολίες με την ξένη γλώσσα και η επιτακτική ανάγκη για εργασία, τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει οριστικά τη δημοσιογραφία.
«Μοιραζόμουν το ίδιο δωμάτιο με άλλα δύο άτομα, καταπιεζόμουν, έστελνα κυριολεκτικά εκατό βιογραφικά τη μέρα αλλά δεν τα παράτησα. Ήμουν έτοιμος να κάνω οποιαδήποτε δουλειά. Σύντομα με προσέλαβαν σε μια αλυσίδα καφέ. Οι συνάδελφοί μου ήταν Ιταλοί, Πορτογάλοι, όλοι πτυχιούχοι που άφησαν τη χώρα τους λόγω της κρίσης. Μετά από έξι μήνες έγινα manager αλλά δούλεψα σκληρά γι' αυτό. Τουλάχιστον στην Αγγλία είναι πιο αξιοκρατικά από την Ελλάδα» λέει στο TPP.
Ο επόμενος στόχος που έθεσε ήταν να κάνει «κάτι δικό του» και τα κατάφερε. Σήμερα καμαρώνει έξω από το πρώτο εστιατόριο με ελληνική και μεσογειακή κουζίνα στο Swindon (μια ώρα έξω από το Λονδίνο), το οποίο άνοιξε πρόσφατα μαζί με τον ξάδερφό του, ο οποίος μετανάστευσε από την Κω με τη γυναίκα του και τα παιδιά του.
Ενώ ετοιμάζει το μενού της ημέρας, ο Θάνος λέει στο TPP: «Ζοριστήκαμε, δανειστήκαμε αλλά τα καταφέραμε. Τώρα δουλεύουμε εννιά άτομα σε οικογενειακό κλίμα. Δεν το είχα φανταστεί ποτέ στη ζωή μου αυτό. Πριν την Αγγλία ούτε καν είχα ταξιδέψει. Αν είχα μείνει στην Ελλάδα νομίζω ότι θα ήμουν άνεργος ή θα έπαιρνα 600 ευρώ για να δουλεύω 12 ώρες τη μέρα.
»Όσο για το Brexit υπάρχει ψυχραιμία. Ρατσισμό δεν έχω βιώσει πέρα από κάποια πειράγματα ότι οι Έλληνες δεν πληρώνουμε την εφορία μας.
»Δε νομίζω ότι θα επιστρέψω στην Ελλάδα. Είχα πει στον εαυτό μου, "ήρθες και θα κάνεις τα πάντα για να πετύχεις" και πιστεύω ότι άξιζε το ρίσκο και τις δυσκολίες».
Μόδα και ταμείο ανεργίας
Η Ιωάννα Μ. σπούδασε Εμπορία και Διαφήμιση στη Θεσσαλονίκη και έπειτα φοίτησε σε ιδιωτική σχολή για fashion styling. Εργαζόταν σε καφέ, σε εταιρία διοργάνωσης fashion events και για λίγο στο ραδιόφωνο. Συχνά, όμως, δε λάμβανε τα δεδουλευμένα της και χρειαζόταν να καταφεύγει σε δικηγόρους για να τα απαιτήσει.
Η Ιωάννα Μ. δούλευε εθελοντικά για να αποκτήσει περισσότερη εμπειρία στο αντικείμενό της και στο μπαρ ενός ξενοδοχείου για τα προς το ζην
Δούλευε εθελοντικά για να αποκτήσει περισσότερη εμπειρία στο αντικείμενό της και στο μπαρ ενός ξενοδοχείου για τα προς το ζην. Όταν αποφάσισε να μετακομίσει στο Λονδίνο, τα πράγματα ήταν πολύ πιο δύσκολα απ' ό,τι τα είχε φανταστεί.
«Ο ανταγωνισμός ήταν τεράστιος. Χρειάστηκε να συνεχίσω να δουλεύω εθελοντικά και να μπω για οκτώ μήνες στο ταμείο ανεργίας όπου έπαιρνα 70 λίρες τη βδομάδα και έπρεπε να παρουσιάζομαι κάθε δυο βδομάδες στο job centre. Η οικονομική βοήθεια ήταν σημαντική γιατί το Λονδίνο είναι πολύ ακριβή πόλη αλλά στην ουσία δε με βοήθησαν να βρω δουλειά. Τότε μου πέρασε από το μυαλό να γυρίσω στην Ελλάδα αλλά το πάλεψα» λέει στο TPP.
Η 29χρονη Ιωάννα σήμερα κάνει τελικά αυτό που αγαπάει. Εργάζεται σε καλλιτεχνικά φεστιβάλ και πριν ένα χρόνο άνοιξε μαζί με μια Κολομβιανή φωτογράφο τη δική της online εταιρία για arts marketing και visual communication. «Δεν υπήρχε γραφειοκρατία. Χρειάστηκε μόνο να συμπληρώσουμε μια αίτηση online και να ταχυδρομήσουμε τα χαρτιά μαζί με 45 λίρες. Μετά από δέκα μέρες είχαμε τον αριθμό μητρώου και ξεκινήσαμε επίσημα» εξηγεί.
«Μου λείπει ο ήλιος, οι παρέες μου, η θάλασσα. Όταν οι άλλοι ξεκινάνε τα μπάνια, εμείς φοράμε παλτό αλλά τώρα η ζωή μου είναι εδώ. Χαίρομαι πολύ που βλέπω νέους να μένουν στην Ελλάδα και να δημιουργούν. Αν κάποιος μπορεί να βρει λύσεις εκεί, καλό είναι να παραμείνει. Εγώ ονειρεύομαι να επιστρέψω αν και μου φαίνονται παράλογα αυτά που απαιτούνται για να ξεκινήσεις κάτι δικό σου, ειδικά για έναν νέο που δεν έχει κεφάλαιο.»
Τα tips του Θάνου και της Ιωάννας για την Αγγλία:
- Η ζωή στο Λονδίνο είναι πολύ ακριβή και χρειάζεσαι ένα κομπόδεμα και υπομονή. Καλύτερα ξεκίνα να ψάχνεις δουλειά όσο είσαι στην Ελλάδα και να κάνεις συνεντεύξεις μέσω Skype.
- Πρέπει να προσαρμόσεις το βιογραφικό σου στον αγγλικό τρόπο και να έχεις έτοιμο ένα συνοδευτικό cover letter. Καλό είναι να φτιάξεις και λογαριασμό στο Linkedin.
- Μόλις φτάσεις, κλείσε ραντεβού για το National Insurance Number (Nino), χωρίς το οποίο δεν μπορείς να εργαστείς.
- Στην Αγγλία είναι σχετικά δύσκολο το να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό. Πρέπει να είσαι φοιτητής ή να έχεις συμβόλαιο εργασίας και απόδειξη κατοικίας στην Αγγλία.
- Για να έχεις (δωρεάν) πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία, θα πρέπει να βγάλεις το προσωπικό σου NHS (National HealthService)number.
- Τα ενοίκια είναι αρκετά ακριβά στο Λονδίνο (1.000-1.500 λίρες για ένα στούντιο) οπότε λογικά θα συγκατοικήσεις. Site που θα σε βοηθήσουν: εδώ, εδώ και εδώ
- Για το επίδομα ανεργίας, δες εδώ
- Για το επίδομα ενοικίου, δες εδώ
- Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου
- Group στο Facebook: κλίκ εδώ
- Για να ξεκινήσεις μια Ε.Π.Ε. (LLP) στην Αγγλία και για τη φορολογική της δήλωση: κλίκ εδώ και εδώ
- Για οικονομικές μετακινήσεις με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς να βγάλεις oyster card.
- Αν καπνίζεις, πάρε τσιγάρα από την Ελλάδα γιατί στην Αγγλία κοστίζουν πανάκριβα!
Νέες πατρίδες «σαν ψυγείο: Τρως αυτό που θέλεις και φεύγεις»
Η 30χρονη Ηρώ Καρρά, εδώ και δύο χρόνια αποκαλεί «σπίτι της» την Ολλανδία. Τελείωσε Θεατρολογία στην Αθήνα και τη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών ενώ από την πρώτη της μέρα ως φοιτήτρια εργαζόταν σε καφετέριες, ως κλόουν και σε άλλες «άσχετες» δουλειές. Το πάθος της ήταν το θέατρο αλλά δυστυχώς, η δουλειά εκεί δεν της έδωσε ποτέ έσοδα.
Πριν να ετοιμάσει το διαβατήριό της για την Ολλανδία δούλευε για δυο χρόνια σε σούπερ-μάρκετ και λόγω ωραρίου έπρεπε να αφήσει για λίγο το θέατρο στην άκρη.
«Στην Ελλάδα ένιωθα σαν να βρισκόμουν σε μια μαύρη τρύπα. Πίστεψα ότι υπάρχουν λύσεις και πήγα και τις βρήκα» λέει στο TPP, ικανοποιημένη που μόλις ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της στην Ουτρέχτη, εξηγώντας ότι βοηθάει πολύ το να χρησιμοποιήσεις τις σπουδές σαν διαβατήριο για μια ξένη χώρα αφού έτσι διευθετείς τα γραφειοκρατικά ζητήματα εύκολα και παίρνεις το χρόνο σου για να προσαρμοστείς.
«Αποφάσισα να μείνω γιατί ζω καλά, ζω σαν άνθρωπος. Το περιβάλλον μου με βοηθάει να δω μια άλλη οπτική των πραγμάτων. Αν είχα μείνει στην Ελλάδα, θα ένιωθα αρκετά αδύναμη και ανασφαλής. Εδώ είναι σαν άλλος πλανήτης, σαν να μην έχουν προβλήματα οι άνθρωποι. Ο πρώτος χρόνος, όμως, ήταν πολύ δύσκολος λόγω διαφορετικής κουλτούρας. Οι Ολλανδοί είναι ευγενικοί αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ανοιχτοί. Επίσης, είναι υπερβολικά οργανωμένοι και κυκλοφορούν με 2-3 ατζέντες ο καθένας τους!» περιγράφει η Ηρώ.
Στη βραδινή μας συνομιλία στο Skype, είναι αρκετά κουρασμένη αφού αυτό το διάστημα κάνει τρεις δουλειές για να μαζέψει χρήματα και παράλληλα ετοιμάζεται για μια οντισιόν. Εργάζεται σε δύο καφετέριες και ως καθαρίστρια. «Δε με πειράζει καθόλου που κάνω αυτές τις δουλειές γιατί πληρώνομαι καλά (12,5 ευρώ /ώρα) και με σέβονται ό,τι και να κάνω» λέει στο TPP.
Οι Ολλανδοί μιλούν άπταιστα αγγλικά αλλά αν δεν είσαι απλώς περαστικός τουρίστας στη χώρα τους και αποφασίσεις να εργαστείς εκεί, θα πρέπει να προετοιμαστείς και για άβολες στιγμές. Στην Ηρώ τυχαίνει καμιά φορά να πηγαίνει να πάρει παραγγελία και ο πελάτης να της λέει, 'αφού είσαι στην Ολλανδία, γιατί δε μιλάς ολλανδικά;'».
Η νεαρή θεατρολόγος δε σκέφτεται να γεράσει στις Κάτω Χώρες. Τις χρησιμοποιεί «σαν ψυγείο από όπου τρως αυτό που θέλεις και φεύγεις» αλλά μέσω της καλλιτεχνικής της ενασχόλησης θέλει να δημιουργήσει μια «γλώσσα» που θα ενώνει πολιτισμικά την Ελλάδα και την Ολλανδία.
Πριν κλείσουμε, λέει στο TPP: «Εκεί έξω δεν είναι ιδανικά και αν αποφασίσεις να φύγεις, το μεγαλύτερο λάθος είναι να συγκρίνεις συνέχεια με το πού ήσουν. Δε νιώθω μετανάστρια αλλά έχω την αίσθηση ενός ανθρώπου που τώρα είναι εδώ και αύριο ίσως θα είναι κάπου αλλού.»
Ο Γιώργος Αγγελίδης, 30 χρονών, πριν δυο χρόνια έφτιαξε τη βαλίτσα του για έναν κάπως...απρόσμενο λόγω της κρίσης προορισμό, την Ισπανία, αφού εκεί είχε ήδη βρει δουλειά η κοπέλα του. Σπούδασε Βιομηχανική Διοίκηση και Τεχνολογία στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και στην Ελλάδα προκειμένου να βγάζει τα προς το ζην, εργαζόταν σε καφέ, τηλεφωνικό κέντρο εξυπηρέτησης πελατών, ως dj, και η μοναδική φορά που δούλεψε πάνω στο αντικείμενό του ήταν ως logistics manager.
«Πριν πάρω την απόφαση να φύγω, ένας γνωστός μού πρότεινε να ξεκινήσουμε μια εταιρία που θα πρόσφερε δίκτυα διανομής σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μου είχε φανεί πολύ καλή ιδέα. Όλα όμως καθυστερούσαν λόγω γραφειοκρατίας και κακοδιαχείρισης του επικεφαλής και κατέληξα οκτώ μήνες άνεργος, μένοντας με τη μητέρα μου. Όταν τελικά ξεκινήσαμε, ήμουν απλήρωτος για άλλους 3 μήνες. Τελικά με απέλυσαν. Εκεί είπα: 'Τέλος. Φεύγω από την Ελλάδα'. Ένιωθα εγκλωβισμένος και ήθελα να δω αν ο κόσμος είναι παντού έτσι» λέει στο TPP.
Μετά από 3-4 μήνες στη Μαδρίτη και με περιορισμένες τις επιλογές του αφού δε μιλούσε ισπανικά, τελικά η τύχη τού χαμογέλασε και βρήκε δουλειά ως καθηγητής γερμανικών.
«Ένιωθα απελπισμένος γιατί δε με έπαιρναν ούτε σε καφέ. Στην Ελλάδα, όμως, είχα περάσει πολύ πιο δύσκολα γιατί ο πατέρας μου είχε φαλιρίσει. Έκανα μια αίτηση για καθηγητής αγγλικών σε καθολικό σχολείο, αν και δεν είχα διδάξει ποτέ. Η θέση είχε καλυφθεί αλλά είδαν στο βιογραφικό μου ότι είχα πτυχίο γερμανικών και με προσέλαβαν με 15 ευρώ την ώρα.»
Σήμερα εργάζεται σε τμήμα εξυπηρέτησης πελατών (με μισθό 1.030 ευρώ καθαρά), δουλειά που βρήκε χάρη στο ότι μιλάει αγγλικά και ελληνικά μιας και η εταιρία του θέλει να επεκταθεί και στην Ελλάδα. Νιώθει ότι «πλέον ζει αξιοπρεπώς» και χάρη στην αύξηση που πήρε πρόσφατα, μπόρεσε μετά από δύο χρόνια να πληρώσει τα 200 ευρώ για να φέρει τα πράγματά του από την Ελλάδα.
Ακόμα κι αν ακούγεται παράδοξο, κι άλλοι Έλληνες αναζητούν επαγγελματική διέξοδο στην Ισπανία των κλειστών μαγαζιών και της υψηλής ανεργίας, αν και οι περισσότεροι φίλοι του Γιώργου έφυγαν για τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Αμερική.
«Όλοι κουβαλάμε μια πικρία και υπάρχει μοναξιά. Δε φανταζόμουν ποτέ ότι θα ζούσα αλλού αλλά δεν έβλεπα φως στο τούνελ. Τουλάχιστον εδώ νιώθω για πρώτη φορά στη ζωή μου ότι τα πράγματα τσουλάνε. Από τη δημόσια υπηρεσία όπου κάνεις τη δουλειά σου ήρεμος μέχρι την επαγγελματική εξέλιξη. Βέβαια καμιά φορά συμπεριφέρομαι άθελά μου σαν «ελληνάρας», γκρινιάζοντας, ας πούμε, για το φαγητό» λέει γελώντας ο Γιώργος.
«Ζηλεύω αυτούς που έμειναν και κατάφεραν να δημιουργήσουν μέσα στην κρίση» παραδέχεται. Όπως αρκετοί νέοι, θέλει κι εκείνος να επιστρέψει αλλά δεν βρίσκει κανένα κίνητρο για μια τέτοια απόφαση.
Στην Ελλάδα ένιωθα σαν να βρισκόμουν σε μια μαύρη τρύπα. Πίστεψα ότι υπάρχουν λύσεις και πήγα και τις βρήκα
«Αποφάσισα να μείνω γιατί ζω καλά, ζω σαν άνθρωπος. Το περιβάλλον μου με βοηθάει να δω μια άλλη οπτική των πραγμάτων. Αν είχα μείνει στην Ελλάδα, θα ένιωθα αρκετά αδύναμη και ανασφαλής. Εδώ είναι σαν άλλος πλανήτης, σαν να μην έχουν προβλήματα οι άνθρωποι. Ο πρώτος χρόνος, όμως, ήταν πολύ δύσκολος λόγω διαφορετικής κουλτούρας. Οι Ολλανδοί είναι ευγενικοί αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ανοιχτοί. Επίσης, είναι υπερβολικά οργανωμένοι και κυκλοφορούν με 2-3 ατζέντες ο καθένας τους!» περιγράφει η Ηρώ.
Στη βραδινή μας συνομιλία στο Skype, είναι αρκετά κουρασμένη αφού αυτό το διάστημα κάνει τρεις δουλειές για να μαζέψει χρήματα και παράλληλα ετοιμάζεται για μια οντισιόν. Εργάζεται σε δύο καφετέριες και ως καθαρίστρια. «Δε με πειράζει καθόλου που κάνω αυτές τις δουλειές γιατί πληρώνομαι καλά (12,5 ευρώ /ώρα) και με σέβονται ό,τι και να κάνω» λέει στο TPP.
Οι Ολλανδοί μιλούν άπταιστα αγγλικά αλλά αν δεν είσαι απλώς περαστικός τουρίστας στη χώρα τους και αποφασίσεις να εργαστείς εκεί, θα πρέπει να προετοιμαστείς και για άβολες στιγμές. Στην Ηρώ τυχαίνει καμιά φορά να πηγαίνει να πάρει παραγγελία και ο πελάτης να της λέει, 'αφού είσαι στην Ολλανδία, γιατί δε μιλάς ολλανδικά;'».
Η νεαρή θεατρολόγος δε σκέφτεται να γεράσει στις Κάτω Χώρες. Τις χρησιμοποιεί «σαν ψυγείο από όπου τρως αυτό που θέλεις και φεύγεις» αλλά μέσω της καλλιτεχνικής της ενασχόλησης θέλει να δημιουργήσει μια «γλώσσα» που θα ενώνει πολιτισμικά την Ελλάδα και την Ολλανδία.
Πριν κλείσουμε, λέει στο TPP: «Εκεί έξω δεν είναι ιδανικά και αν αποφασίσεις να φύγεις, το μεγαλύτερο λάθος είναι να συγκρίνεις συνέχεια με το πού ήσουν. Δε νιώθω μετανάστρια αλλά έχω την αίσθηση ενός ανθρώπου που τώρα είναι εδώ και αύριο ίσως θα είναι κάπου αλλού.»
Τα tips της Ηρώς για την Ολλανδία:
- Χρειάζεται οπωσδήποτε να βγάλεις το BSN, το οποίο αντιστοιχεί στον ελληνικό ΑΦΜ.
- Η Ολλανδία δεν είναι γενικά φτηνή χώρα. Μπορεί να σου κοστίσει 12 ευρώ για να φας σε ένα νορμάλ εστιατόριο αλλά αν το ψάξεις μπορείς να βρεις εκπτώσεις όπως για παράδειγμα στις μετακινήσεις σου.
- Μπορείς να βρεις δουλειές σε καφέ ή ως καθαρίστρια κλπ. μιλώντας μόνο αγγλικά αλλά καλό είναι να μάθεις κάποια βασικά ολλανδικά.
- Εδώ εγγράφεσαι και δέχεσαι προσκλήσεις για να καθαρίσεις χώρους. Αν ενδιαφέρεσαι, αποδέχεσαι το εκάστοτε αίτημα
- Για να ψάξεις σπίτι
- Το ολλανδικό κράτος προσφέρει αρκετές παροχές στους πολίτες του, όπως για παράδειγμα νταντά σε οικογένεια με παιδιά. Καλό είναι να τα ψάξεις όλα.
- Το «βασίλειο» των μεταχειρισμένων για φτηνά έπιπλα, κλπ:
- Group για Έλληνες στο Facebook: εδώ, εδώ και εδώ
Εκεί στον (άλλο) Νότο
Ο Γιώργος Αγγελίδης, 30 χρονών, πριν δυο χρόνια έφτιαξε τη βαλίτσα του για έναν κάπως...απρόσμενο λόγω της κρίσης προορισμό, την Ισπανία, αφού εκεί είχε ήδη βρει δουλειά η κοπέλα του. Σπούδασε Βιομηχανική Διοίκηση και Τεχνολογία στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και στην Ελλάδα προκειμένου να βγάζει τα προς το ζην, εργαζόταν σε καφέ, τηλεφωνικό κέντρο εξυπηρέτησης πελατών, ως dj, και η μοναδική φορά που δούλεψε πάνω στο αντικείμενό του ήταν ως logistics manager.
«Πριν πάρω την απόφαση να φύγω, ένας γνωστός μού πρότεινε να ξεκινήσουμε μια εταιρία που θα πρόσφερε δίκτυα διανομής σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μου είχε φανεί πολύ καλή ιδέα. Όλα όμως καθυστερούσαν λόγω γραφειοκρατίας και κακοδιαχείρισης του επικεφαλής και κατέληξα οκτώ μήνες άνεργος, μένοντας με τη μητέρα μου. Όταν τελικά ξεκινήσαμε, ήμουν απλήρωτος για άλλους 3 μήνες. Τελικά με απέλυσαν. Εκεί είπα: 'Τέλος. Φεύγω από την Ελλάδα'. Ένιωθα εγκλωβισμένος και ήθελα να δω αν ο κόσμος είναι παντού έτσι» λέει στο TPP.
Μετά από 3-4 μήνες στη Μαδρίτη και με περιορισμένες τις επιλογές του αφού δε μιλούσε ισπανικά, τελικά η τύχη τού χαμογέλασε και βρήκε δουλειά ως καθηγητής γερμανικών.
«Ένιωθα απελπισμένος γιατί δε με έπαιρναν ούτε σε καφέ. Στην Ελλάδα, όμως, είχα περάσει πολύ πιο δύσκολα γιατί ο πατέρας μου είχε φαλιρίσει. Έκανα μια αίτηση για καθηγητής αγγλικών σε καθολικό σχολείο, αν και δεν είχα διδάξει ποτέ. Η θέση είχε καλυφθεί αλλά είδαν στο βιογραφικό μου ότι είχα πτυχίο γερμανικών και με προσέλαβαν με 15 ευρώ την ώρα.»
Σήμερα εργάζεται σε τμήμα εξυπηρέτησης πελατών (με μισθό 1.030 ευρώ καθαρά), δουλειά που βρήκε χάρη στο ότι μιλάει αγγλικά και ελληνικά μιας και η εταιρία του θέλει να επεκταθεί και στην Ελλάδα. Νιώθει ότι «πλέον ζει αξιοπρεπώς» και χάρη στην αύξηση που πήρε πρόσφατα, μπόρεσε μετά από δύο χρόνια να πληρώσει τα 200 ευρώ για να φέρει τα πράγματά του από την Ελλάδα.
Ακόμα κι αν ακούγεται παράδοξο, κι άλλοι Έλληνες αναζητούν επαγγελματική διέξοδο στην Ισπανία των κλειστών μαγαζιών και της υψηλής ανεργίας, αν και οι περισσότεροι φίλοι του Γιώργου έφυγαν για τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Αμερική.
«Όλοι κουβαλάμε μια πικρία και υπάρχει μοναξιά. Δε φανταζόμουν ποτέ ότι θα ζούσα αλλού αλλά δεν έβλεπα φως στο τούνελ. Τουλάχιστον εδώ νιώθω για πρώτη φορά στη ζωή μου ότι τα πράγματα τσουλάνε. Από τη δημόσια υπηρεσία όπου κάνεις τη δουλειά σου ήρεμος μέχρι την επαγγελματική εξέλιξη. Βέβαια καμιά φορά συμπεριφέρομαι άθελά μου σαν «ελληνάρας», γκρινιάζοντας, ας πούμε, για το φαγητό» λέει γελώντας ο Γιώργος.
«Ζηλεύω αυτούς που έμειναν και κατάφεραν να δημιουργήσουν μέσα στην κρίση» παραδέχεται. Όπως αρκετοί νέοι, θέλει κι εκείνος να επιστρέψει αλλά δεν βρίσκει κανένα κίνητρο για μια τέτοια απόφαση.
Τα tips του Γιώργου για την Ισπανία:
- Είναι πολύ σημαντικό το να μιλάς ισπανικά για τη δουλειά και τις παρέες. Αν μιλάς μόνο καλά αγγλικά έχεις πιο περιορισμένες επιλογές αλλά μπορεί να είσαι τυχερός γιατί οι Ισπανοί υστερούν στις ξένες γλώσσες.
- Θετική σκέψη και να μη σκέφτεσαι συνεχώς «πότε θα γυρίσω;»
- Στην Ισπανία πρέπει να βγάλεις τον αριθμό φορολογικού μητρώου για ξένους (NIE).
- Ενδεικτικά site για εύρεση εργασίας: εδώ, εδώ και εδώ
- Με αυτή την κάρτα, με 10 ευρώ το μήνα έχεις 400' δωρεάν ομιλίας (και) προς Ελλάδα.
- Τα σπίτια στη Μαδρίτη είναι ακριβά και οι περισσότεροι ζουν μεσυγκατοίκους.
- Group στο Facebook για Έλληνες στη Μαδρίτη:
- Πρέπει να εγγραφείς στο δημαρχείο της πόλης σου ως κάτοικος ώστε να βγάλεις κάρτα υγείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου